สิวข้าวสาร (Milium Cysts) คืออะไร
สิวข้าวสาร หรือที่ในทางการแพทย์เรียกว่า Milia Cysts (คือก้อนเล็กๆ ใต้ผิวหนังที่มีลักษณะเป็นตุ่มนูนสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน ขนาดประมาณ 1–2 มิลลิเมตร มักพบบริเวณใบหน้า โดยเฉพาะรอบดวงตา แก้ม และหน้าผาก ตุ่มเหล่านี้ไม่เจ็บ ไม่อักเสบ และไม่แดง ต่างจากสิวทั่วไปเพราะไม่ได้เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนหรือการติดเชื้อแบคทีเรีย จากงานวิจัยของการแพทย์ผิวหนัง (Habif, Clinical Dermatology, 6th ed., 2015) พบว่า สิวข้าวสารสามารถพบได้ทั้งในทารก เด็ก และผู้ใหญ่ โดยในผู้ใหญ่มักเกิดจากการที่หนังกำพร้าชั้นบนสุด (Stratum corneum) มีการจับตัวกันผิดปกติจนเกิดเป็นถุงเคราตินเล็กๆ ภายในผิวหนัง
สิวข้าวสารเกิดจากอะไร
สาเหตุของการเกิดสิวข้าวสารแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ
- Primary Milia – เกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติ มักพบในทารกแรกเกิดเนื่องจากต่อมไขมันยังไม่พัฒนาเต็มที่ และจะหายได้เองในไม่กี่สัปดาห์
- Secondary Milia – เกิดจากปัจจัยภายนอก เช่น การบาดเจ็บของผิว การทำเลเซอร์ การใช้สเตียรอยด์ การลอกผิวแรงเกินไป การไหม้จากแดด หรือแม้กระทั่งครีมกันแดดและเครื่องสำอางที่อุดตันผิว
การศึกษาจาก Goldstein et al., Journal of the American Academy of Dermatology, 2001 ชี้ว่า secondary milia พบได้บ่อยในผู้ใหญ่และสัมพันธ์กับการระคายเคืองของผิวเรื้อรัง ซึ่งทำให้เซลล์ผิวไม่สามารถผลัดออกได้ตามธรรมชาติ
สิวข้าวสารบีบได้ไหม
คำตอบคือ “ไม่ควรบีบเอง” เพราะสิวข้าวสารไม่ได้เชื่อมต่อกับรูขุมขนและอยู่ลึกใต้ชั้นผิวหนังกำพร้า การพยายามบีบเองที่บ้านไม่เพียงแต่อาจทำให้สิวข้าวสารไม่หลุดออกมา แต่ยังเสี่ยงต่อการอักเสบ การติดเชื้อ และทิ้งรอยแผลเป็นถาวรอีกด้วย
การรักษาที่ถูกวิธีควรทำโดยแพทย์ผิวหนังหรือผู้เชี่ยวชาญที่มีเครื่องมือปลอดเชื้อ เช่น เข็มปลอดเชื้อและเครื่องดูดสุญญากาศขนาดเล็ก ซึ่ง Bolognia et al., Dermatology, 4th ed., 2018 ได้ระบุไว้อย่างชัดเจนว่า การนำ milium ออกควรทำภายใต้สภาวะที่ปลอดภัยและควบคุมเพื่อหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อน
สิวข้าวสารอันตรายไหม
โดยทั่วไปแล้ว สิวข้าวสารถือว่าเป็นภาวะผิวหนังที่ไม่อันตราย และไม่ติดต่อ ไม่เกี่ยวข้องกับโรคมะเร็งผิวหนังหรือการติดเชื้อรุนแรง อย่างไรก็ตาม หากมีสิวข้าวสารจำนวนมากขึ้นผิดปกติ หรือเกิดขึ้นพร้อมกับอาการผิดปกติอื่นๆ อาจเป็นสัญญาณของโรคผิวหนังที่ซับซ้อน เช่น Bazex-Dupré-Christol syndrome หรือ Rombo syndrome ซึ่งเป็นโรคทางพันธุกรรมหายากที่มักมีลักษณะผิวผิดปกติร่วมด้วย
จากข้อมูลของ American Academy of Dermatology (AAD) ยังระบุด้วยว่า แม้สิวข้าวสารในผู้ใหญ่มักไม่มีอันตราย แต่บางกรณีอาจเกิดร่วมกับการใช้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ต่อเนื่อง หรือพบในผู้ที่มีโรคผิวหนังบางชนิด เช่น lichen planus (โรคตุ่มแดงคันเรื้อรัง) หรือ discoid lupus erythematosus (โรคภูมิแพ้ที่แสดงออกทางผิวหนัง)
ดังนั้น หากคุณพบว่าสิวข้าวสารของตนเองมีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หรือมีลักษณะแตกต่างจากปกติ ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อวินิจฉัยสาเหตุอย่างละเอียด เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนและรับการรักษาที่เหมาะสมตั้งแต่ระยะแรก
สิวข้าวสาร กี่วันหาย
หากปล่อยไว้โดยไม่รักษา สิวข้าวสารสามารถอยู่บนผิวได้นานหลายเดือนหรือเป็นปี โดยไม่มีการเปลี่ยนแปลงใดๆ แต่หากได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี เช่น การนำออกโดยแพทย์ผิวหนัง หรือการทำเลเซอร์หรือทรีตเมนต์ที่เหมาะสม ตุ่มสิวข้าวสารสามารถหายได้ภายใน 7–14 วัน ทั้งนี้ระยะเวลาอาจขึ้นอยู่กับลักษณะผิวของแต่ละบุคคล และจำนวนของสิวที่มีอยู่ งานวิจัยของ Ortonne JP et al., British Journal of Dermatology, 2005 ระบุว่าอัตราการกลับมาเป็นซ้ำจะลดลงอย่างชัดเจน หากมีการผลัดเซลล์ผิวอย่างสม่ำเสมอหลังจากทำการนำสิวออกแล้ว
สิวข้าวสาร รักษาอย่างไร ให้หายขาด
แนวทางการรักษาสิวข้าวสารมีหลายวิธี ดังนี้
- การเจาะและนำออก (Extraction) – วิธีที่เร็วที่สุด โดยใช้เข็มปลอดเชื้อเปิดผิวหนังบางๆ และบีบเอาเคราตินออก ควรทำโดยผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
- เลเซอร์ (Laser) – เช่น CO2 Laser หรือ Erbium Laser ซึ่งช่วยเปิดผิวหนังและทำลาย cyst ได้อย่างแม่นยำ โดยไม่ทำลายเนื้อเยื่อรอบข้าง
- การใช้กรดผลัดเซลล์ (Chemical Peels) – เช่น AHA, BHA หรือ TCA ที่ช่วยให้เซลล์ผิวชั้นนอกหลุดลอกอย่างปลอดภัย ลดโอกาสการเกิดสิวข้าวสารซ้ำ
- การใช้ผลิตภัณฑ์เรตินอยด์ (Topical Retinoids) – เช่น Adapalene หรือ Tretinoin ช่วยในการผลัดเซลล์ผิวอย่างลึกและต่อเนื่อง มีงานวิจัยจาก Thiboutot DM et al., J Am Acad Dermatol, 2009 ยืนยันว่าเรตินอยด์มีประสิทธิภาพในการลดการสะสมของเคราตินในผิวหนัง
ที่ CH9 Wellness เรามีบริการ Skin Analysis วิเคราะห์ปัญหาผิวแบบเฉพาะเจาะจง เพื่อให้แพทย์สามารถวางแผนการดูแลได้อย่างแม่นยำ พร้อมให้บริการเลเซอร์ CO2 คุณภาพสูงและทรีตเมนต์ผลัดเซลล์ผิวจากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง ทั้งหมดในบรรยากาศที่ปลอดภัยและเป็นส่วนตัว นอกจากนี้ เรายังมีผลิตภัณฑ์เวชสำอางที่ผ่านการรับรองและเหมาะกับผิวแพ้ง่าย เพื่อป้องกันไม่ให้สิวข้าวสารกลับมาเกิดซ้ำ
