ผิวหนังอักเสบ อาการแบบไหนที่ไม่ควรปล่อยไว้

ผิวหนังอักเสบ (Dermatitis หรือ Eczema) คือภาวะที่เกิดจากการอักเสบของผิวหนังชั้นบน มีลักษณะอาการหลากหลาย เช่น ผื่นแดง คัน แห้ง แตก ลอก หรือมีตุ่มน้ำใส ซึ่งหากไม่รักษาอย่างเหมาะสม อาจลุกลามกลายเป็นแผลอักเสบหรือติดเชื้อรุนแรงได้ จากข้อมูลของ National Eczema Association (NEA) โรคผิวหนังอักเสบพบในประชากรทั่วโลกมากถึง 10–20% ในเด็ก และ 1–3% ในผู้ใหญ่ โดยมักมีลักษณะเรื้อรัง กำเริบเป็นระยะ สร้างความรำคาญและส่งผลต่อคุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญ

อาการของโรคผิวหนังอักเสบมีอะไรบ้าง?

อาการของโรคผิวหนังอักเสบมีหลากหลาย ขึ้นอยู่กับชนิดของโรคและระยะของการอักเสบ แบ่งออกได้หลายกลุ่มหลัก ได้แก่

  1. Atopic Dermatitis (ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง)
    เป็นชนิดที่พบได้บ่อยในเด็กและผู้ใหญ่ที่มีประวัติภูมิแพ้ เช่น หอบหืด ภูมิแพ้จมูก

    • ผิวแห้งมาก คันเรื้อรัง
    • ผื่นแดงที่พับข้อศอก ข้อพับเข่า คอ แก้ม
    • เกาจนเป็นแผล หรือมีตุ่มน้ำ
  2. Contact Dermatitis (ผื่นแพ้สัมผัส)
    แบ่งเป็นระคายเคือง (Irritant) และแพ้ (Allergic)

    • ผื่นแดงเฉพาะบริเวณสัมผัสสาร
    • คัน แสบ หรือแห้งลอก หากสัมผัสซ้ำซ้อน
      ตัวอย่างสารกระตุ้น: โลหะ นิกเกิล น้ำหอม ผงซักฟอก น้ำยาล้างจาน
  3. Seborrheic Dermatitis (ผื่นรังแค)
    • ผิวลอกเป็นขุยมันสีขาวหรือเหลือง
    • พบตามหนังศีรษะ คิ้ว ข้างจมูก หลังหู
    • เชื่อมโยงกับเชื้อราชนิด Malassezia และการทำงานของต่อมไขมัน
  4. Nummular Dermatitis (ผื่นกลมเป็นเหรียญ)
    • ผื่นกลมแห้ง คัน รุนแรง มักเกิดตามแขนขา
    • มักพบในผู้ที่ผิวแห้งหรือสัมผัสสารระคายเคือง

อาการของแผลอักเสบจากการเกามีอะไรบ้าง?

การเกาผื่นคันอย่างต่อเนื่องอาจทำให้เกิด “Excoriation” หรือแผลเปิด เป็นทางผ่านให้เชื้อโรคเข้าสู่ผิวหนัง ส่งผลให้เกิดภาวะ Secondary bacterial infection โดยเฉพาะเชื้อ Staphylococcus aureus หรือ Streptococcus pyogenes

สัญญาณของแผลอักเสบ ได้แก่

  • ผิวแดง บวม ร้อน เจ็บ
  • มีหนอง หรือแผลเป็นน้ำเหลือง
  • มีไข้ หนาวสั่น หรือเจ็บต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง

หากพบอาการดังกล่าว ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับยาปฏิชีวนะหรือการดูแลแผลเฉพาะทางทันที

ผิวหนังอักเสบอันตรายไหม?

โดยทั่วไปผิวหนังอักเสบไม่ใช่ภาวะร้ายแรง แต่ในบางกรณีอาจมีภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ เช่น

  • ติดเชื้อเรื้อรัง เช่น Eczema herpeticum จากเชื้อไวรัส HSV
  • เกิดผิวหนังหนาเป็นตุ่มตะปุ่มตะป่ำ (Lichenification) จากการเกานาน
  • ผลกระทบต่อจิตใจและคุณภาพชีวิต เช่น ซึมเศร้า วิตกกังวลจากภาพลักษณ์

งานวิจัยใน British Journal of Dermatology (2018) พบว่าผู้ป่วย Atopic Dermatitis เรื้อรังมีความเสี่ยงเป็นโรคซึมเศร้าสูงขึ้นถึง 1.5 เท่าเมื่อเทียบกับประชากรทั่วไป

ผิวหนังอักเสบหายเองได้ไหม?

ในกรณีที่เกิดจากการระคายเคืองเล็กน้อยหรือสัมผัสสารบางอย่างในช่วงสั้นๆ ร่างกายอาจซ่อมแซมตัวเองได้โดยไม่ต้องใช้ยา แต่หากเป็นชนิดเรื้อรัง มีปัจจัยแวดล้อมซ้ำซ้อน หรือเกิดจากภูมิคุ้มกันผิดปกติ โรคจะไม่หายเอง จำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง การทายาที่ไม่เหมาะสม เช่น สเตียรอยด์แรงๆ โดยไม่ควบคุม อาจทำให้เกิดภาวะ Steroid-induced dermatitis หรือ ผิวบาง เกิดรอยแตกลาย ได้

รักษาผิวหนังอักเสบกี่วัน และรักษาอย่างไร?

แผนการรักษาจะพิจารณาตามชนิดและระดับความรุนแรง โดยทั่วไปประกอบด้วย

  1. การใช้ยาทา
    • Topical corticosteroids เพื่อลดการอักเสบและคัน เช่น Hydrocortisone, Mometasone
    • Calcineurin inhibitors เช่น Tacrolimus, Pimecrolimus สำหรับบริเวณหน้าและคอที่ไม่ควรใช้สเตียรอยด์ต่อเนื่อง
  2. ยารับประทาน
    • Antihistamines เพื่อลดอาการคัน
    • กรณีรุนแรง อาจใช้ยา Immunosuppressants เช่น Cyclosporine หรือ Dupilumab (Biologics)
  3. การฟื้นฟูเกราะผิว (Skin Barrier Repair)
    • การใช้มอยส์เจอไรเซอร์ที่มี Ceramide หรือ Urea ช่วยซ่อมแซมผิวชั้นนอก
    • งดใช้สบู่หรือผลิตภัณฑ์ที่มี SLS, น้ำหอม, แอลกอฮอล์
  4. เลี่ยงปัจจัยกระตุ้น
    • เช่น ฝุ่น สารเคมี อากาศแห้ง อุณหภูมิร้อนจัด เครียด หรืออาหารบางชนิด

ระยะเวลารักษาเฉลี่ย 2-4 สัปดาห์สำหรับการอักเสบเฉียบพลัน และอาจนานหลายเดือนสำหรับภาวะเรื้อรัง

ทำไมต้องดูแลผิวอย่างต่อเนื่องที่ CH9 Wellness?

การรักษาผิวหนังอักเสบไม่ได้หยุดแค่การให้ยา แต่ต้องฟื้นฟูผิวอย่างลึกซึ้ง และปรับพฤติกรรมระยะยาว ซึ่งศูนย์ CH9 Wellness มุ่งเน้นการดูแลแบบผสมผสานทั้งเวชศาสตร์ผิวหนังและเวชศาสตร์ชะลอวัย

  • ตรวจเชิงลึก Skin Sensitivity & Allergen Panel เพื่อค้นหาปัจจัยกระตุ้นที่แท้จริง
  • ให้คำปรึกษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนังและภูมิแพ้
  • โปรแกรม Skin Repair Infusion และ Treatment เพื่อเสริมชั้นผิว
  • แนะนำเวชสำอางที่ผ่านการวิจัยทางคลินิก ว่าเหมาะกับผิวแพ้ง่ายโดยเฉพาะ

เพราะเราเชื่อว่าผิวที่ดีไม่ใช่แค่ “ไม่คัน” แต่ต้อง “แข็งแรงจากภายใน” และ “กลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมั่นใจอีกครั้ง”

ผิวหนังอักเสบ อาการแบบไหนที่ไม่ควรปล่อยไว้